Depressie is een veelvoorkomende medische aandoening die gepaard gaat met zeer uiteenlopende emotionele, cognitieve en lichamelijke verschijnselen.¹ Deze verschijnselen hebben een impact op het dagelijks leven. Mensen die lijden aan depressie, kunnen de controle over hun stemming of gevoelens kwijt zijn en vaak voelen ze zich vrijwel de hele tijd somber. Daardoor kunnen ze moeite hebben hun opleiding af te maken, hun gezinsleven en sociale contacten te onderhouden en/of lopen het risico hun baan te verliezen.

Depressie kan zich bij iedereen voordoen, maar diverse maatschappelijke en biologische factoren kunnen de kans op de aandoening vergroten. Daarnaast kunnen bij sommige mensen stressvolle ervaringen zoals ziekte, werkloosheid of overlijden van een naaste de oorzaak zijn voor het ontstaan van de aandoening

Depressie treft mensen op verschillende manieren, maar het is meer dan zich alleen maar korte tijd 'somber' voelen. Door chemische veranderingen in de hersenen kunnen deze verschijnselen weken, maanden of jaren aanhouden. Depressie manifesteert zich als een combinatie van drie groepen verschijnselen: emotioneel, cognitief en lichamelijk.

Emotionele verschijnselen – emotionele verschijnselen zoals somberheid, gevoelens van uitzichtloosheid en angst zijn wellicht de kenmerken die van oudsher het sterkst in verband worden gebracht met depressie.¹

Lichamelijke verschijnselen – lichamelijke verschijnselen van depressie lopen sterk uiteen en zijn onder meer problemen met slaap, eetlust en gewicht, seksuele functiestoornissen en hoofdpijn; al deze verschijnselen zijn in hoge mate verontrustend voor patiënten.¹

Cognitieve verschijnselen – cognitieve verschijnselen hebben betrekking op aandacht, geheugen, besluitvorming en denksnelheid, die in het bijzonder negatieve gevolgen kunnen hebben voor het dagelijks functioneren en van invloed zijn op werk- en schoolprestaties.² Uit onderzoek is bovendien gebleken dat cognitieve verschijnselen, zoals concentratieproblemen, vergeetachtigheid of
besluiteloosheid, tot wel 94% van de tijd tijdens depressieve episodes optreden.³ Zelfs bij patiënten van wie gedacht werd dat ze in remissie waren, was er bij depressieve patiënten gedurende gemiddeld 39−44% van de tijd in deze remissieperioden, sprake van cognitieve verschijnselen.³

In het ernstigste geval kan depressie leiden tot suïcidale gedachten en zelfbeschadiging.

Depressie komt wereldwijd bij mensen in alle leeftijdsgroepen voor, ongeacht de maatschappelijke achtergrond, zowel bij mannen als bij vrouwen.^3-5 Depressie doet zich doorgaans het eerst voor in de leeftijd van 20-25 jaar.⁵  Schattingen van de prevalentie lopen sterk uiteen, maar in de meeste landen krijgt 8–12% van de mensen ooit tijdens hun leven een depressie.⁵

De Wereldgezondheidsorganisatie noemt depressie tegenwoordig de meest invaliderende aandoening ter wereld.³ Uit één onderzoek bleek dat tot 65% van de patiënten met een depressie de aandoening als zeer invaliderend beoordeelde.⁶ Ondanks de zware belasting van depressie op individuen en de maatschappij, worden veel mensen met depressie niet behandeld.6-7

Depressie kan door een arts worden gediagnosticeerd. Deze zal vragen naar verschijnselen, het dagelijks functioneren en de familiaire achtergrond. Er zijn talrijke beoordelingsschalen die tevens kunnen worden gebruikt om de verschijnselen te identificeren en de ernst van de depressie vast te stellen. Zodra er een diagnose is gesteld, wordt doorgaans een combinatie van verschillende behandelingen aanbevolen, zoals medicatie, counseling, maatschappelijke ondersteuning, lichaamsbeweging en zelfhulptechnieken.

Depressie is op dit moment niet te genezen, maar behandelmogelijkheden voor verschijnselen van de ziekte zijn beschikbaar en onderzoek gaat door. 

Ook steun van familie of vrienden is een zeer belangrijk onderdeel van de totale behandeling. Mensen in de naaste omgeving van de depressieve persoon kunnen hem/haar aansporen hulp te zoeken en zodra hulp wordt geboden, hem/haar positief steunen.