Schizofrenia jest spowodowana brakiem równowagi w obrębie związków chemicznych ułatwiających komunikację pomiędzy neuronami w mózgu, co prowadzi do postrzegania (widzenia/słyszenia/myślenia) rzeczy, które nie są prawdziwe. Czynniki, które tworzą ten brak równowagi nie są w pełni zrozumiałe.

Schizofrenia jest powszechną formą ciężkiej choroby psychicznej, która nosi wyraźne "piętno" i często jest źle rozumiana. Osoby cierpiące na schizofrenię doświadczają zaburzonych myśli, emocji i zachowań, a także mają trudności z oceną rzeczywistości.(1) Może to mieć istotny wpływ na życie jednostki i jej rodziny.

Dla schizofrenii charakterystyczne są epizody psychozy (utraty kontaktu z rzeczywistością) naprzemiennie z okresami spłyconych emocji i wycofania.(1) Objawy schizofrenii można określić przez tzw. objawy pozytywne i negatywne, wraz z objawami poznawczymi, nastroju i zaburzeniami ruchu.

Objawy pozytywne - objawy występujące podczas epizodów psychozy, obejmujące zaburzenia myślenia, urojenia (nieprawdziwe przekonania, często o treści paranoicznej), a także halucynacje - głównie słyszenie głosów. Objawom tym często towarzyszą lęk, depresja i nadmierna aktywność - ciągłe poruszanie się i narastające pobudzenie.

Objawy negatywne – w okresach wycofania obecne są natomiast tak zwane „objawy negatywne”, do których zalicza się ograniczenie przeżywanych emocji, mniejszą płynność mowy, obniżenie zdolności do planowania, inicjowania i kontynuownia aktywności, ograniczenie zainteresowań i zdolności do odczuwania przyjemności. To właśnie objawy negatywne są zwykle odpowiedzialne za trudności w kontaktach społecznych i czynnościach codziennych.

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na schizofrenię cierpi ponad 21 milionów ludzi, co czyni ją jedną z 20 największych przyczyn niepełnosprawności na świecie.(2) Schizofrenia dotyka ludzi niezależnie od rasy, kultury czy klasy społecznej. Zazwyczaj zaczyna się we wczesnym okresie dorosłości (od 20 roku życia)(3), ale może rozwijać się w każdym wieku. Schizofrenia dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiet, chociaż mężczyźni mają tendencję do rozwoju schizofrenii nieco wcześniej.(4) Szansa rozwoju schizofrenii u danej osoby w ciągu jej życia wynosi około 1%.(3)

Schizofrenia jest również jedną z najbardziej kosztownych pod względem finansowym chorób na świecie i wraz z innymi chorobami psychotycznymi stanowi 1,5% (Wielka Brytania), 2% (Holandia, Francja) i 2,5% (USA) całkowitego budżetu krajowej opieki zdrowotnej.(5-6)

Osoby, które obawiają się, że one - lub ich bliscy - doświadczają objawów schizofrenii, powinny zgłosić się do swojego lekarza po pomoc i poradę. Schizofrenię diagnozuje się za pomocą wywiadów z pacjentami i może ona obejmować rozmowy z ich najbliższymi. Istnieje wiele skal oceny, które mogą być również wykorzystywane do pomocy w identyfikacji objawów i nasilenia schizofrenii.

Schizofrenia wymaga leczenia, które, gdy odpowiednie, może
znaczne zmniejszyć nasilenie objawów związanych z schizofrenią, a także umożliwi rozpoznanie "czynników ryzyka" lub "znaków ostrzegawczych" do nawrotu choroby. Leczenie zazwyczaj składa się z połączenia leków i terapii psychospołecznej,  pobytu w szpitalu, koniecznej  opieki i monitorowania podczas zaburzeń psychotycznych.